Przeszłość i interpretacje
Z warsztatu historyka filozofii
- Wydawnictwo Naukowe PWN, 2015
- Seria: Dzieła zebrane Barbary Skargi
- Liczba stron: 480
Wyjątkowy zbiór esejów wybitnej filozofki Barbary Skargi, opublikowany po raz pierwszy w 1987 roku. Składają się na niego rozprawy poświęcone filozofii francuskiej wieku XIX oraz początku wieku XX, który to okres do dziś pozostaje mało znany. Skarga z talentem prawdziwej historyczki filozofii śledzi losy kantyzmu we Francji, rekonstruuje spory wokół filozofii pozytywistycznej i przybliża zawiłą problematykę witalizmu w filozofii. Nie są to jednak wyłącznie eseje historyczne – badanie historii filozofii jest dla Skargi okazją, by snuć rozważania o metodologii historii idei oraz o filozoficznym znaczeniu badania przeszłości. Jak podkreśla bowiem, kultura jest niczym innym, jak społeczną pamięcią.
Łudzą się ci, którzy marzą o skodyfikowaniu metod historii filozofii i powszechnym ustaleniu jej wyników. Sprzeczności, które rodzi, należą do jej istoty, świadczą o jej żywotności i jej potrzebie w nieustannej pracy myśli ludzkiej nad poznaniem samej siebie. Historia filozofii jet w gruncie rzeczy próbą zrozumienia myśli przez myśl, próbą odsłonięcia swych własnych urojeń i intuicji, mocy odkrywczej i źródeł błędów, rytmu rozwoju, o ile taki istnieje, punktów zahamowań i momentów wielkości. Pamięć przeszłości decyduje o jej kształcie w teraźniejszości, bez pamięci nie byłaby sobą, jak chora na amnezję, nie wiedząca kim jest, nie umiejąca poruszać się w świecie.
